Denk hier even over na. Collageen wordt gedefinieerd als het belangrijkste onoplosbare vezelige eiwit dat van nature wordt geproduceerd in het lichaam van dieren, met name gewervelde dieren (ben dus ook mensen). Het sleutelwoord hier: "dieren". En toch levert een snelle Google zoekopdracht duizenden "plantaardige collageen" -supplementen op. Hoe zit dat dan?
Je hebt het vast wel eens voorbij zien komen. 'Vegan collageen', of een 'vegan collageen booster'. We beginnen maar meteen met het slechte nieuws: er zijn geen vegetarische collageenbronnen. Elk echt collageensupplement dat je op de plank ziet, is van dierlijke herkomst. Hoewel het in toekomst wellicht mogelijk wordt om collageen te kweken in een laboratoriumomgeving, is dit vandaag de dag nog niet mogelijk. Er zijn dus geen veganistische collageensupplementen beschikbaar voor consumenten. Als vegan een optie is, kiezen wij hier voor (getuige ons ruime assortiment vegan voedingsupplementen). Helaas is dit bij collageen niet het geval.
Wat is collageen?
Om de vraag over vegan collageen supplementen te beantwoorden, is het belangrijk om begrijpen wat collageen is en waar het vandaan komt. Collageen is het meest voorkomende eiwit in het lichaam van mensen en dieren. Het wordt gevonden in spieren, huid, botten, pezen, banden, organen en andere bindweefsels. Ons lichaam maakt van nature collageen aan. Met het ouder worden neemt de aanmaak van collageen af. Dit is een natuurlijk proces, wat geleidelijk leidt tot lagere collageenniveaus in het lichaam. Dit wordt van buiten zichtbaar, doordat de huid minder stevig wordt en de eerste rimpeltjes verschijnen.
Echt vegan collageen bestaat niet
Plantaardig collageen bestaat dus niet in de natuur. Bronnen voor echt natuurlijk collageen zijn altijd afkomstig van dieren. Het eten van plantaardig eiwit of afzonderlijke aminozuren waaruit collageen is opgebouwd heeft niet hetzelfde effect op het uiterlijk van de huid als het nemen van collageeneiwit. Collageen heeft verschillende biologische eigenschappen die soja-eiwit of erwteneiwit of 'collageenachtige stoffen' uit planten niet hebben. Collageeneiwit van een zoogdier wordt door het menselijk lichaam 'herkend' als lichaamseigen. Bij plantaardig eiwit is dit niet het geval.
Dit is natuurlijk slecht nieuws voor vegetariërs die graag van de voordelen van collageen willen profiteren. Je hebt misschien advertenties gezien voor producten die zijn gelabeld als een veganistisch collageensupplement of plantaardig collageenpoeder. Hoe is dit mogelijk, als je weet dat plantaardig collageen niet bestaat? Je hebt gelijk, het ís ook niet mogelijk. Wat je ziet en leest is een handige manoeuvre van marketeers om mee te liften op het succes van collageensupplementen en de vraag naar vegan suppletie.
Waar is 'vegan collageen' van gemaakt?
De zelfverklaarde veganistische collageenproducten bevatten vaak plantaardige eiwitten afkomstig van soja of erwten. Dit eiwit wordt dan bestempeld als "plantaardig collageen" of "veganistisch collageen", maar die bewering is dus inhoudelijk niet juist. Ook bevat dit type supplementen vaak losse aminozuren, kruiden of vitamines, waarvan wordt geclaimd dat zij het lichaam aanzetten om de aanmaak collageen te verbeteren (een 'collageen booster'). Het maken van een dergelijke claim is overigens verboden.
"Veganistische collageen" supplementen geven je lichaam de grondstoffen (d.w.z. noodzakelijke bouwstenen) die het nodig heeft om collageen te produceren in plaats van echt collageen.
"Veganistisch collageen" versus dierlijk collageen: wat is beter?
"Veganistisch collageen" supplementen bevatten geen echt collageen. Ons advies: laat je niet misleiden door mooi klinkende marketingtermen als vegan collageen.
Veel echte collageenproducten die op de markt verkrijgbaar zijn, bevatten al ingrediënten zoals vitamine C dat de aanmaak van collageen ondersteunt. Andere stoffen haal je makkelijk uit je gewone voeding. Ook is de werking van veel ingrediënten niet bewezen. Gezien al deze factoren is - als je niet strikt vegetarisch bent- een dierlijk collageensupplement momenteel de beste en enige optie om te profiteren van de voordelen van collageen.
Echt vegan collageen is in de maak
Ben je niet onder de indruk van producten met "vegan collageen"? Dan is het goed om te weten dat echt veganistisch collageen wel in ontwikkeling is. Onderzoekers hebben technieken ontwikkeld om genetisch gemanipuleerde micro-organismen - zoals bacteriën en gist - te gebruiken om echte collageenstructuren te maken.
Het werkt als volgt: : wetenschappers voegen 4 menselijke genen toe aan de genetische structuur van gist of bacterie. Hierdoor kunnen de microben bouwstenen van menselijk collageen gaan produceren. Vervolgens wordt een spijsverteringsenzym genaamd pepsine toegevoegd om deze bouwstenen te helpen structureren tot collageenmoleculen met de exacte structuur van menselijk collageen. Kortom: echt veganistisch collageen!
Maar niet te vroeg gejuichd. Er moet nog meer onderzoek worden gedaan naar echt veganistisch collageen. Je kunt vegan collageen nog niet kopen. Omdat veganistisch collageen afkomstig zal zijn van genetisch gemodificeerde organismen (GGO's), zijn alle regels (en veiligheidsissues) rond de consumptie van GGO-voedsel van toepassing.
De veiligheid en werking van vegan collageen moeten dus uitgebreid worden getest en het moet voldoen aan strenge Europese veiligheidseisen. Het zal daarom nog heel wat jaartjes duren voor je echt vegan collageen kunt kopen.
Veganistische collageenverhogende ingrediënten
De 'collageenverhogende' ingrediënten in vegan collageenboosters krijg je makkelijk binnen met het voedsel dat je eet. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine C zijn bijvoorbeeld citrusvruchten, broccoli en aardbeien, terwijl voedingsmiddelen zink zit in pompoenpitten, linzen en zonnebloempitten. En de aminozuren? Die krijg je binnen via plantaardige eiwitbronnen, zoals peulvruchten, noten, quinoa, tofu.
Hoewel je gewoon eiwit dus niet kunt vergelijken met collageen, is het als vegetariër wel extra belangrijk om te zorgen dat je genoeg eiwitten van hoogwaardige kwaliteit eet. Voor je huid zijn de aminozuren waaruit collageen is opgebouwd belangrijk. Glycine, proline en arginine dekken bij lange na niet alle aminozuren die aanwezig zijn in collageen, maar het zijn wel de drie belangrijkste.
Vegan alternatieven voor collageen
Het collageen dat wij gebruiken wordt gewonnen uit de huid van runderen. De huid is een 'restproduct' waarvoor geen dieren speciaal worden gedood. Sommige vegetariërs maken daarom een uitzondering voor het gebruik van collageen. Maar wij begrijpen het heel goed als je als vegetariër absoluut geen collageen uit dierlijke bronnen wil eten. Dus... wat te doen als je een vegan supplement zoekt voor je huid?
Het overgrote deel van rimpels wordt veroorzaakt door UV-straling. UV-straling is niet alleen op een zonnige dag aanwezig, maar ook op een grijze, winterse dag - zelfs als je binnen zit. De UVA-stralen dringen het diepst in de huid en produceren vrije radicalen, die het collageen in de huidcellen doen afnemen. Om tekenen van huidveroudering in de vorm van rimpels of ouderdomsvlekjes te vertragen, staat dagelijkse zonnebescherming op één. Door te smeren, maar ook door te zorgen voor antioxidanten die de huidcellen helpen beschermen tegen vrije radicalen. Voedingsantioxidanten zoals vitamine C en E, koper, zink en selenium helpen de cellen beschermen tegen UV-straling. Daarnaast zijn er tal van plantaardige stoffen zoals OPC en resveratrol die een antioxidantwerking hebben.
Eet gezond en gevarieerd. Varieer met verschillende bronnen van plantaardig eiwit. Eventueel kun je een vegan eiwitpreparaat nemen als je denkt dat je voeding hierin tekort schiet. En zorg voor een flinke portie antioxidanten. Gelukkig eten vegetariërs over het algemeen veel groente en fruit, dus met die antioxidanten zit het wel goed.
Reactie plaatsen
Reacties